Halk arasında “AKTE Gelişim Testi” olarak bilinen testin doğru adı AGTE – Ankara Gelişim Tarama Envanteridir.
“AKTE” ifadesi, testin isminin yanlış telaffuz edilmiş veya hatalı yazılmış biçimidir.
AGTE Testinin Tanımı
AGTE (Ankara Gelişim Tarama Envanteri), 0–6 yaş (0–72 ay) arası çocukların genel gelişim düzeyini değerlendirmek için kullanılan, Türk çocukları için geliştirilmiş yerli bir gelişim testidir.
Test, Prof. Dr. Sibel Yalçın ve Prof. Dr. Sezen Akman tarafından geliştirilmiştir.
AGTE, çocuğun bilişsel, motor, sosyal ve özbakım gelişimini bütüncül bir biçimde değerlendirir.
Bu sayede, çocuğun gelişimi yaşına uygun mu, ileri mi yoksa gerilik mi gösteriyor, bunu ortaya koyar.
AGTE Hangi Alanları Ölçer?
AGTE, çocuğun gelişimini dört ana alanda değerlendirir:
1. Dil – Bilişsel Gelişim
Çocuğun konuşma, anlama, kavram bilgisi ve problem çözme becerilerini ölçer.
Dil gelişimindeki gecikmelerin ya da bilişsel destek gereksinimlerinin erken fark edilmesini sağlar.
2. İnce Motor Gelişim
El–göz koordinasyonu, küçük kas hareketleri, kalem tutma, boncuk dizme gibi el becerilerini değerlendirir.
Bu alan, çocuğun yazı yazma ve el işleri gibi okul öncesi becerilerinde önemli bir göstergedir.
3. Kaba Motor Gelişim
Yürüme, koşma, zıplama, tırmanma ve denge kurma gibi büyük kas hareketlerini inceler.
Çocuğun fiziksel gelişimi ve hareket becerileri hakkında bilgi verir.
4. Sosyal – Özbakım Gelişimi
Kendi kendine giyinme, tuvalet alışkanlığı, yemek yeme, paylaşma ve iletişim kurma gibi sosyal ve günlük yaşam becerilerini değerlendirir.
Bu alan, çocuğun toplumsal uyumunu ve bağımsız yaşam becerilerini yansıtır.
AGTE Testi Ne İşe Yarar?
AGTE, çocuğun gelişimini erken dönemde izlemek ve olası gecikmeleri fark etmek için kullanılır.
Bu sayede, gerekli durumlarda erken müdahale ve destek programları (örneğin özel eğitim, dil terapisi, motor beceri eğitimi) planlanabilir.
Testin sonuçları:
• Çocuğun gelişiminin yaşına uygun olup olmadığını gösterir.
• Gelişimsel gerilik veya ileri gelişim durumlarını belirler.
• Ailelere ve uzmanlara çocuğun güçlü yönleriyle desteklenmesi gereken alanları gösterir.
AGTE Nasıl Uygulanır?
AGTE, çocukla doğrudan test yapılmadan, ebeveynden alınan bilgiler üzerinden değerlendirilir.
Yani test, çocuğu tanıyan birincil bakıcıdan (genellikle anne veya baba) alınan yanıtlar aracılığıyla uygulanır.
Bu yönüyle test, hem pratik hem de çocuk için stres yaratmayan bir değerlendirme yöntemidir.
Neden AGTE Testi Uygulanmalıdır?
AGTE testi, çocuk gelişimini izleme ve olası gelişimsel riskleri erken fark etme açısından oldukça önemlidir.
Her çocuk 2 yaşına geldiğinde mutlaka bir gelişim değerlendirmesinden geçirilmelidir.
Birçok ülkede, sağlıklı çocuk takibinin rutin bir parçası olarak gelişim testleri düzenli aralıklarla uygulanır.
Erken dönemde fark edilen gelişimsel farklılıklar, çocuğun gelecekteki eğitim ve sosyal yaşam başarısında belirleyici bir rol oynar.
Sonuç
“Akte Gelişim Testi” olarak bilinen testin doğru adı AGTE – Ankara Gelişim Tarama Envanteridir.
AGTE, 0–6 yaş arası çocukların bilişsel, motor, dil ve sosyal gelişimini değerlendiren güvenilir ve bilimsel bir ölçme aracıdır.
Erken dönemde uygulanan bu test, çocuğun gelişimsel yolculuğunu sağlıklı biçimde desteklemek için önemli ipuçları sunar.
Uzman Psikolog Burçin Demirkan